ویتامین- د:
ویتامین- د سبب جذب کلسیم از روده و باز جذب مجدد آن توسط کلیه ها می شود. در افراد سالم، ویتامین- د چندین ماه در کبد ذخیره می گردد. مهمترین و موثرترین کارکرد ویتامین- د حفظ کلسیم وهموستاز فسفر می باشد که ماحصل آن، سلامت سیستم عصبی، حفظ تراکم استخوان ها و انقباض عضلانی می باشد. نقش ویتامین- د در حفظ استحکام استخوان ها، بهبود جذب کلسیم، و کاهش شکستگی در سنین پیری به خصوص در دوران یائسگی، به اثبات رسیده است.
ویتامین- د مورد نیاز بدن از دو منبع تامین می شود:
مواد غذایی و تابش آفتاب ویتامین- د در چه مواد غذایی وجود دارد؟
تخم مرغ، ماهی ، جگر و غلات
ویتامین- د مورد نیاز بدن در سنین مختلف
گروه سنی
سن
IU
نوزادان
6-0 ماه
200
نوزادان
12-7 ماه
200
کودکان
3-1 سال
200
کودکان
8-4 سال
200
کودکان
13-9 سال
200
نوجوانان
18-14 سال
200
بزرگسالان
19 – 50 سال
200
بزرگسالان
70-51 سال
400
بزرگسالان
70 سال به بالا
600
دواران بارداری
-
200
دوران شیردهی
-
200
کمبود ویتامین – د سبب چه مشکلاتی می شود؟
کمبود ویتامین- د منجر به بروز بیماریهای گوناگون می گردد. در نوزادان و کودکان، کمبود ویتامین- د منجر به بروز بیماریهای راشیتیسم می گردد. در بزرگسالانی که برای مدت طولانی در معرض کمبود ویتامین- د باشند، امکان بروز دردهای استخوانی، استئومالاسی (نرمی استخوان) و پوکی استخوان وجود دارد. به نظر می رسد کمبود ویتامین - د خطر بروز بیماری سل را نیز افزایش می دهد. کمبود ویتامین - د منجر به بروز بعضی از بیماریهای خود ایمنی نظیر مولتیپل اسکلروزیس، آرتریت روماتویید و بیماریهای التهابی روده می گردد.
به توصیهای زیر توجه کنید:
در فصل زمستان که کمتر از خانه خارج می شوید و کمتر در معرض نور آفتاب قرار می گیرید، باید مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین- د را افزایش دهید. با افزایش سن از توانایی پوست برای ساختن ویتامین- د کاسته می شود; بنابراین لازم است در افراد مسن برای جبران کمبود این ویتامین از مکمل های آن استفاده شود.
کلسیم:
کلسیم بیشترین ماده معدنی در بدن انسان است. حدود 99 % کلسیم در استخوان ها و دندان ها و فقط یک درصد آن در خون و بافتهای نرم بدن موجود است. وجود کلسیم برای بدن بسیار ضروری است، چراکه در صورت ناکافی بودن مصرف آن، کلسیم از استخوانها برداشته می شود تا سطح کلسیم خون در حد طبیعی باقی بماند. کلسیم در انقباض و انبساط عروق خونی، انتقال پیام عصبی، انقباض عضلانی و ترشح هورمون هایی نظیر انسولین نقش مهمی ایفا می کند.
میزان پایین کلسیم خون می تواند به علت عملکرد غیر طبیعی غدد پاراتیروئید و یا کمبود آن درغذا، نارسایی مزمن کلیه، کمبود ویتامین-د و کمبود منیزیم باشد. اگر جذب کلسیم ناکافی باشد، تخریب استخوان ها و پوکی استخوان تسریع می شود.
کلسیم در چه مواد غذایی وجود دارد؟
لبنبات (شیر، ماست و پنیر)
ماهی های نرم استخوان مثل ماهی آزاد، ساردین و کیلکا