استریا یا ترکهای پوستی ضایعات پوستی هستند که به دلیل نازک شدن لایه درم و اپیدرم پوست به شکل بریدگی اغلب در نواحی تحت فشار مثل ران، باسن، شکم و سینه ها ایجاد میشود.ترک‌های پوستی هنگام بلوغ، اغلب روی ران ها ، باسن و سینه ها ایجاد می شوند ولی در دوران حاملگی این ترک ها بیشتر در نواحی شکم و سینه ها بروز می کنند. ترک‌های پوستی در آقایان نیز ایجاد می‌شوند ولی در خانمها بسیار شایعتر است.

از نظر علت ایجاد استریا یا ترکهای پوستی عوامل مختلفی مطرح شده است.مهمترین عامل کشیدگی پوست به طور ناگهانی است که مثلاً در بارداری و بلوغ شاهد آن هستیم ولی کشیدگی پوست تنها یکی از عوامل ایجاد ترک‌های پوستی است و عوامل درونی نیز در بروز آن ها مؤثر می باشند.

از جمله این عوامل تغییرات هورمونی است که سبب عدم تعادل در فیبروبلاست ها ( سلول های تولید کننده الاستین و کلاژن ) می شود که این امر منجر به کاهش تعداد و کیفیت فیبرهای کلاژن و الاستین می گردد. در نتیجه پوست فیبرهای کلاژن دچار پارگی شده و پوست حالت ترک خوردگی پیدا میکند.بیماریهای زمینه‌ای و مصرف داروهای مختلف مخصوصاً داروهای کورتونی نیز میتواند در پیدایش این ضایعات موثر باشد.استفاده طولانی از کورتونهای موضعی قوی نیز میتواند باعث ایجاد استریا یا ترکهای پوستی شود. به همین دلیل توصیه میشود که کورتونهای موضعی فقط زیر نظر پزشک مصرف شود تا عوارض آن در بیمار ظاهر نشود.

وراثت نیز در پیدایش استریا نقش دارد.استریا در نژاد قفقازی بیش از سایر نژاد‌ها دیده میشود.از نظر ظاهری این ترک ها در ابتدا قرمز تا بنفش رنگ هستند ولی با گذشت زمان به تدریج سفید رنگ می شوند.

ترکهای پوستی اغلب در هنگام بلوغ، بارداری و تغییرات وزنی شدید ایجاد میشوند.حدود 30% افراد هنگام بلوغ و حدود 77% خانمها هنگام بارداری مبتلا به استریا یا ترکهای پوستی میشوند.در مورد بارداری، سن اولین بارداری در بروز ترک‌های بسیار مهم است.به طوریکه اغلب بانوانی که در سنین بین ۱۶ تا ۲۰ سالگی باردار شده اند دچار ترک‌های پوستی می شوند، در حالی که احتمال بروز این ترک ها در بانوانی که اولین بارداری آنها پس از ۳۵ سالگی است بسیار کمتراست .این ترک ها، معمولاً بعد از ماه چهارم بارداری ایجاد می شوند. ترک ها حتی ممکن است پس از زایمان نیز ایجاد شوند.در بعضی از افراد اولین بارداری بدون ایجاد ترک‌های پوستی طی میشود ولی در بارداری های بعدی بیمار دچار است

در صورتی که ترک‌های پوستی درمان نشوند، رنگ آنها به رنگ سفید تغییر میکند.امکان بهبود خود به خود ترکهای بدون درمان بسیار کم است.
نکته مهمی که در درمان استریا وجود دارد این است که در مراحل اولیه كه ترك‌ها رنگ قرمزمایل به بنفش دارند نتایج درمانی بسیار موثرتر است .نکته دیگر اینکه هدف از درمان استریا بهبود قابل توجه آن است زیرا درمان کامل ترکهای به ندرت اتفاق می‌افتد.

برای درمان دارویی استریا از تره‌تینویین، ویتامین سی موضعی و اسید گلیکولیک با غلظت های مختلف استفاده شده که نتایج نسبتاً خوبی به دنبال داشته است.از لیزر های مختلفی مثل IPL و PDL و فرکشنال ( فراکسل ) نیز در درمان استریا استفاده شده است. پاسخ به لیزرهای IPL و PDL نتایج متفاوتی به دنبال داشته است ولی لیزر فراکسل اثر بسیار خوبی بر استریا دارد.لیزر فراکسل بین 6-3 جلسه برای بیمار انجام میشود و همزمان از دارو برای درمان بیمار استفاده میشود.اولین پاسخ درمانی حدود 4 هفته پس از لیزر ظاهر میشود ولی ظاهر شدن نتایج کامل به ادامه جلسات درمانی بستگی دارد.از میکرودرم ابریژن نیز در درمان استریا استفاده شده است ولی این کار به جلسات متعدد درمانی نیاز دارد و اثر آن از لیزر فرکشنال کمتر است.

منبع دکتر شوشتری